Neurologische ontwikkeling
In het filmpje over het puberbrein wordt duidelijk dat het in de adolescentenleeftijd een chaos is in de hersen. Dit kan voor problemen zorgen maar het kan ook kansen bieden. (Omroep MAX, Breingeheim)
Om het brein verder te leren begrijpen gaan we terug naar het brein voor de geboorte.
De structuur van de hersenen is ongeveer 4 maanden na de bevruchting voltooid. Dat wil zeggen, de locatie en de onderdelen zijn bepaald. Daarna ontwikkelt het brein zich verder de neuronen en verbindingen bereiden zich uit. Deze uitbreiding verloopt volgens een vast patroon. Verbindingen worden uitgebreid of afgebroken, dit gebeurt bij niet goed werkende cellen. Het resultaat van dit proces is dat alleen de beste cellen en verbindingen overblijven.
Dit proces wordt ook zichtbaar tijdens de leerprocessen. Wanneer een kind leert lezen worden er verbindingen in de hersenen bij gemaakt totdat het kind kan lezen. De neuronenverbindingen ontwikkelen zich tijdens dit proces. Wanneer je op latere leeftijd nooit meer zou lezen verdwijnen deze verbindingen weer. Het is dus van belang om kennis te onderhouden om je hersenen actief te houden. Kinderen leren veel nieuwe dingen. Dit gebeurt door ervaringen op te doen. Bij iedere nieuwe ervaring ontwikkelen zich neuronenverbindingen.
De ontwikkeling van de hersenen verloopt niet op alle onderdelen met dezelfde snelheid. Uit onderzoek is gebleken dat hersenen zich van achteren naar voren ontwikkelen. Rond het vierde levensjaar is het achterste deel van de hersenen klaar. Hierin bevindt zich de motoriek, gezichtsvermogen en emoties. Deze systemen worden gecoördineerd in het middelste gedeelte van de hersenen. Dit middelste deel is pas rond het veertiende levensjaar uitgerijpt.
Het voorste gedeelte van de hersenen, de (pre)frontale cortex, is pas aan het eind van de adolescentieperiode volledig gerijpt. Aan het begin van de adolescentieperiode laat dit gedeelte wel een enorme groei zien. Dit zorgt voor de chaos in het hoofd van een adolescent. Het voorste gedeelte van de hersenen zorgt voor impulscontrole, het vermogen om te plannen, beoordelen en doelgerichtheid. De geslachtsrijping en het vrijkomen van hormonen wordt ook in de hersenen geregeld. Dit zorgt ervoor dat de chaos in de hersenen van jonge adolescenten nog versterkt wordt.
Deze twee processen zorgen voor de nodige onzekerheid, emotionele spanning en verwarring.
Doordat het emotionele regelsysteem in de hersenen eerder is uitgerijpt dan het rationele controlesysteem krijg een adolescent te maken met onbalans. Dit is ook de reden dat adolescenten vaak emotioneel reageren.
Het emotionele regelsysteem is heel gevoelig voor beloning. Wanneer een adolescent in een situatie komt waar hij of zij een beloning voor zichzelf uit kan halen, blijft het verstandige besluit uit en gaat de adolescent voor de beloning. Dit is ook de reden waarom adolescenten meer risico's nemen dan volwassenen. Bij het begrip beloning wordt bedoeld dat het pleziergebied geactiveerd is in de hersenen.
De adolescenten denken in het hier en nu. De gevolgen voor morgen kunnen ze wel zien, maar het "pleziergebied" overheerst in de hersenen, vandaar dat ze niet kijken naar morgen. De korte termijn en het eigen belang staat voorop bij adolescenten.
De adolescent moet ruimte krijgen om zich te kunnen ontwikkelen, maar heeft door deze onbalans zeker ook sturing nodig van een volwassene.
De nog niet uitgerijpte prefrontale cortex zorgt ook voor unieke mogelijkheden. Adolescenten zijn hierdoor nog veel creatiever dan volwassenen. De gedachte van een adolescent kan nog alle kanten op gaan, omdat ze minder geremd worden door de rationele beredenering. Talenten kunnen in deze fase zichtbaar worden.
In de klas worden alle besproken onderdelen duidelijk zichtbaar. Leerlingen hebben moeite met plannen, kunnen erg emotioneel reageren, maar kunnen ook met de mooiste oplossingen komen bij problemen of uitdagingen. Veel leerlingen zijn actief bezig met een hobby, ze ontdekken waar ze goed in zijn.
Maak jouw eigen website met JouwWeb